یکی از مدارکی که برای پذیرش در دانشگاه‌های خارجی باید ارسال کنید، انگیزه‌نامه است که مسیر تحصیلی و اهداف شما برای آینده را بیان می‌کند. این نوشته کوتاه در کنار سایر مدارک به هیئت پذیرش دانشگاه کمک می‌کند تا بهترین دانشجوها برای رسیدن به صندلی‌های هر رشته‌ای را در مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری انتخاب کنند. در این مقاله ابرادین همه آنچه را باید درباره نوشتن انگیزه نامه برای اپلای بدانید، با شما در میان می‌گذاریم.
در این مقاله ابرادین می‌خوانید:
- انگیزه‌نامه چیست؟ چرا نوشتن SOP برای اپلای لازم است؟
- چگونه انگیزه نامه برای اپلای را حرفه‌ای و تأثیرگذار بنویسیم؟
- تفاوت Statement of Purpose با Personal Statement در چیست؟
- جمع‌بندی
انگیزه‌نامه چیست؟ چرا نوشتن SOP برای اپلای لازم است؟
انگیزه‌نامه یا بیانیه هدف (Statement of Purpose) که به‌اختصار اس‌اُپی (SOP) نوشته می‌شود، مطلب کوتاهی به‌قلمِ متقاضی خطاب به هیئت پذیرش دانشگاه است.
متقاضی درباره مسیر تحصیل، تجربه‌ها، دانش و همه آن چیزهای مرتبطی که پشت سر گذاشته و البته نگاهی که به آینده دارد، و مسیری که با رسیدن به صندلیِ رشته موردنظرش در دانشگاه مقصد می‌خواهد به آن برسد، مطلب کوتاهی بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه می‌نویسد.
این انگیزه‌نامه همراه سایر مدارک لازم برای دانشگاه ارسال می‌شود. هیئت پذیرش آن را می‌خوانند و با چهارچوب فکری و دیدگاه متقاضی بیشتر آشنا می‌شوند. البته بعضی دانشگاه‌ها هم مجموعه‌ای سؤال در اختیار متقاضی قرار می‌دهند تا پاسخ داده و آن‌ها را به‌عنوان انگیزه‌نامه ارسال کند.
در واقع SOP یا انگیزه نامه برای اپلای یکی از مهم‌ترین مدارکی است که روی تصمیمِ هیئت پذیرش دانشگاه تأثیر می‌گذارد. انگیزه‌نامه خوب و درجه‌یک شخصیت علمی و حرفه‌ایِ متقاضی را به تصمیم‌گیرندگان در دانشگاه مقصد نشان می‌دهد.
این هزار کلمه همان فرصت نابی هستند که در اختیار دانشجویان مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری قرار داده می‌شود تا خودشان را به اساتیدِ دانشگاه موردنظرشان معرفی کنند؛ تا حتی اگر رزومه نه‌چندان‌قوی یا کمبودی در مدارک تحصیلی‌شان دارند، بتوانند با بیان اهداف و جاه‌طلبی‌های تحصیلی‌شان، تأثیر خوبی روی آن‌ها بگذارند.
انگیزه‌نامه یا SOP جایی است که باید همه توانایی‌های نگارشیِ خود را به کار بگیرید تا فکرها و باورهایتان را روی کاغذ بیاورید و در دلِ هیئت پذیرش دانشگاه موردعلاقه‌تان نفوذ کنید!
می‌دانید بهترین رشته‌های مهندسی برای اپلای کدامند؟ در مقاله زیر می‌توانید این رشته‌ها را بررسی کنید👇🏼
بهترین رشته های مهندسی برای اپلای کدام‌ها هستند؟ ۶ رشته مهندسی با چشم‌انداز عالی!
چگونه انگیزه نامه برای اپلای را حرفه‌ای و تأثیرگذار بنویسیم؟
مهم‌ترین توصیه ابرادینی‌ها برای شما این است که انگیزه‌نامه هر دانشگاهی را برای همان‌جا بنویسید؛ یعنی SOP را سفارشی‌سازی کنید!
اگر یک انگیزه‌نامه را برای همه دانشکده‌هایی بفرستید که درخواست پذیرش می‌کنید، ممکن است بی‌توجهی تلقی شود و شانس‌تان برای پذیرفته‌شدن را به‌شدت کم کند.
کتابچه اصطلاحات اپلای 📖
راهنمایی برای شروع مسیر اپلای شما که به صورت رایگان از طریق دکمه زیر قابل دسترس است.👇
کتابچه اپلای ابرادیندر این مقاله، شما را قدم‌به‌قدم راهنمایی می‌کنیم و آنچه را باید در هر پاراگرافی بنویسید، با شما در میان می‌گذاریم. اما هنگام نوشتن انگیزه نامه از خلاقیت‌تان استفاده کنید و چیزی را بنویسید که در عین ظاهر حرفه‌ای و آکادمیک، از دلتان می‌آید.
در پاراگراف اول هنگام نوشتن SOP از خودتان بگویید
در پاراگراف اولِ انگیزه‌نامه درباره خودتان بنویسید؛ اینکه که هستید و در چه دوره‌ای می‌خواهید شرکت کنید. مختصر و مفید بنویسید. خودتان را جای کسی بگذارید که این متن را می‌خواند: آیا متوجه می‌شود شما که هستید، از کجا SOP می‌نویسید و درخواست یا قصدتان چیست؟
در پاراگراف دوم انگیزه نامه برای اپلای از الهام بنویسید
در پاراگراف دوم، به انگیزه اصلی‌تان برای شرکت در این دوره یا کسب مدرکِ این رشته بگویید. برای مثال، شاید پدرومادرتان پزشک هستند و شما هم می‌خواهید مسیر آن‌ها را ادامه بدهید؛ یا در قالب اردویی به موزه باستان‌شناسی رفته‌اید و حالا مشتاقِ تحصیل در این رشته هستید.
دلیل‌تان برای درخواست پذیرش هرچه که هست، باید به تجربه‌ها و تمایلات خودتان مربوط باشد. یعنی چیزی بنویسید که فقط برای خودتان باشد. هرگز متن‌های آماده روی اینترنت را کپی‌وپیست نکنید! همان متنی که شما در فلان وب‌سایت دیده‌اید، اعضای هیئت پذیرش هم می‌توانند ببینند، و چه‌بسا به این نتیجه برسند که شما هیچ‌گونه علاقه واقعی به تحصیل در این رشته و دانشگاه ندارید.
در پاراگراف سوم هنگام نوشتن انگیزه نامه از توانایی‌هایتان بنویسید
حالا باید درباره تجربه‌های مرتبط با رشته تحصیلی‌تان بنویسید. هر دوره تخصصی، فعالیت فوق‌برنامه، تجربه کاری، شرکت در فعالیت‌های حرفه‌ای ورزشی و خلاصه هر آنچه می‌تواند به حضور شما در دانشگاه مقصدتان حس‌وحالِ دیگری بدهد، ذکر کنید.
لازم نیست به تک‌تکِ دستاوردهایتان بپردازید. تجربه‌هایی را انتخاب کنید که با رشته مقصد یا دوره مدنظرتان مرتبط‌تر هستند. بعد هم بنویسید که این مهارت‌ها و دستاوردها چگونه می‌توانند شما را به کاندیدایی عالی تبدیل کنند.
برای مثال، اگر می‌خواهید در رشته پرستاری ادامه تحصیل بدهید، شاید تجربه حضور در اردویی دانش‌آموزی با مسئولیت بهدارِ گروه بتواند تأثیر خوبی روی خواننده بگذارد. می‌توانید از تلاش‌هایتان برای بهداشت و سلامت حاضرین در اردو بنویسید.
در پاراگراف چهارم انگیزه نامه برای اپلای از چرایی‌ها بگویید
در این پاراگراف درباره چراییِ انتخاب‌تان بنویسید. چقدر برای تحصیل در این رشته و دانشگاه ارزش قائل هستید؟ آیا شهرتی در زمینه امکانات تحقیقاتی‌اش برای رشته‌های پزشکی دارد؟ آیا استودیوهای شگفت‌انگیزی برای رشته‌های هنری دارد؟ صحبت درباره چنین مواردی، نشان می‌دهد اهمیتِ تحصیل در مؤسسه مدنظرتان را می‌دانید، و با تاریخچه، شهرت و تأثیر جهانی‌اش آشنا هستید.
درباره کشور مقصد هم اشاره‌هایی داشته باشید. برای مثال، به‌خاطر تنوع‌پذیریِ کانادا به این کشور علاقه دارید یا عاشقِ طبیعت استرالیا هستید. تحصیل خارج از کشور شما را در معرض فرهنگ و سبک زندگی جدیدی قرار می‌دهد که فراتر از رفت‌وآمدهای معمولِ دانشگاهی است. پس در نوشتن انگیزه نامه به این دلایل هم اشاره کنید.
در پاراگراف پنجم هنگام نوشتن SOP از فکرهایتان برای آینده بنویسید
در آخرین پاراگراف انگیزه نامه برای اپلای درباره برنامه‌هایتان بعد از فارغ‌التحصیلی بگویید. آینده‌تان را برای هیئت پذیرش ترسیم کنید و بنویسید که تحصیل در این دانشگاه و اخذ مدرکش چه تأثیری روی این آینده خواهد داشت.
درباره مسیر شغلی‌تان هم بنویسید. آیا قصد ادامه تحصیل دارید، یا به ایران برمی‌گردید تا آموخته‌هایتان را به کار بگیرید؟ هیئت پذیرش می‌خواهد بداند که مدرک دانشگاه آن‌ها چه کمکی به اهداف و برنامه‌های آینده شما می‌کند.
اگر نمی‌دانید استادی پلن چیست و نیاز به نوشتن آن دارید، مقاله زیر را با دقت بخوانید👇🏼
۱۰ نکته مهم هنگام نوشتن انگیزه نامه
۱. انگیزه‌نامه‌تان را با نگاه مثبت بنویسید. از کلمه‌ها و جمله‌ها و مفاهیم منفی یا منفعلانه استفاده نکنید. طوری ننویسید که هیئت پذیرش تصور کند برای فرار از کشورتان می‌خواهید به دانشگاه آن‌ها بروید! یا اینکه برای ده دانشگاه درخواست فرستاده‌اید و برایتان فرقی نمی‌کند کدامشان بپذیرد.
۲. اگر اتفاق مهمی برایتان افتاده که روی نمره‌هایتان تأثیر گذاشته، مثل فقر، بیماری یا کار زیاد، آن را ذکر کنید، اما به‌صورت مثبت بنویسید. یعنی بنویسید که با وجود چنین موانعی، استقامت داشته‌اید و با قدرت به راهتان ادامه داده‌اید.
۳. درباره همه‌چیز مثالی بیاورید. برای نمونه، صرفا ننویسید فرد ثابت‌قدمی هستید؛ بلکه به مثالی از این ثباتِ قدم در زندگی اشاره کنید.
۴. پاراگراف‌های ۳ یا ۴خطی بنویسید. اگر پاراگراف‌تان طولانی یا خسته‌کننده باشد، ممکن است اعضای هیئت پذیرش آن قسمت را رد کنند و اصلا نخوانند.
۵. بهتر است متن‌های دانشگاهی به زبان انگلیسی را با فونت Times New Roman یا Cambria و به‌اندازه ۱۲ بنویسیم. بین سطرها هم فاصله ۱٫۵ را در نظر بگیرید. اگر هم انگیزه‌نامه‌تان برای دانشگاه‌های فارسی‌زبان است، فونت‌های B Nazanin و B Zar با همان اندازه و فاصله بین سطرها توصیه می‌شوند.
۶. انگیزه‌نامه ایدئال باید همه آنچه را نیاز است، به‌اختصار بیان کند. نوشته‌تان را بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه نگه دارید. اگر با فونتِ اندازه ۱۲ می‌نویسید، یک تا دو صفحه کافی است.
۷. در طول نوشتن SOP سعی کنید اشتیاق و هیجان خود برای ساختن یک زندگی جدید را به هیئت پذیرش نشان بدهید.
۸. در جمله آخر انگیزه نامه برای اپلای از اعضای هیئت پذیرش برای وقتی که گذاشته‌اند تشکر کنید.
۹. بعد از نوشتن انگیزه نامه آن را از نظر نگارشی و مفهومی تصحیح کنید. توصیه می‌کنیم SOP خود را با صدای بلند بخوانید، چون گاهی اوقات، بدونِ صدا که می‌خوانیم، متوجه بعضی ایرادهای متن نمی‌شویم.
۱۰. بعضی دانشگاه‌ها انگیزه‌نامه‌ای به‌شکل مقاله می‌خواهند که در این پست ابرادین توضیح دادیم. اما بعضی مؤسسه‌های آموزشی چند پرسش مطرح می‌کنند و صرفا پاسخ آن پرسش‌ها را به‌عنوان SOP از متقاضی می‌خواهند. پس برای اطلاعات دقیق، حتما به وب‌سایت رسمیِ دانشکده موردنظرتان مراجعه کنید.
تفاوت Statement of Purpose با Personal Statement در چیست؟
در این مقاله ابرادین درباره انگیزه‌نامه یا بیانیه هدف یا همان نوشتن SOP نوشتیم. در حوزه نوشته‌های آکادمیک، متن دیگری با نام بیانیه شخصی (Personal Statement) هم داریم، که گاهی اوقات با اولی اشتباه گرفته می‌شود.
هر دوی این نوشته‌ها یا مقاله‌ها را دانشجویانِ متقاضی برای دانشگاه مقصدشان می‌نویسند. اما تفاوت‌های مهمی باهم دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
بیانیه شخصی ماهیتی کلی دارد. این مقاله فرصتی فراهم می‌کند تا دانشجو صرفا از خودش و تجربه‌ها و دیدگاه‌هایش برای هیئت پذیرش بگوید. در Personal Statement درباره دستاوردهای تحصیلی، دوره‌های تخصصی، فعالیت‌های فوق‌برنامه، چالش‌های شخصی و اهداف‌مان در زندگی می‌نویسیم.
اما بیانیه هدف یا Statement of Purpose روی حوزه مشخص‌تری تمرکز می‌کند. دانشجو در این مقاله توضیح می‌دهد که چرا به دوره یا رشته یا دانشگاه مشخصی علاقه‌مند است. او باید در SOP به مدارک تحصیلی و حرفه‌ای، علایق تحقیقاتی و چگونگی ارتباطش با دوره یا دانشگاه اشاره کند.
برای درک بهترِ تفاوت Statement of Purpose با Personal Statement نگاهی به این جدول بیندازید:
| ویژگی | بیانیه شخصی (PS) | بیانیه هدف (SOP) |
| حوزه | کلی | مشخص |
| هدف | معرفی خود به هیئت پذیرش | توضیح چراییِ علاقه به این دوره یا دانشگاه |
| محتوا | دستاوردها، فعالیت‌ها و اهداف تحصیلی | مدارک، حوزه‌های پژوهشی و ربط به رشته |
| طول | ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه | ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کامه |
جمع‌بندی
نوشتن انگیزه نامه برای اپلای کار چندان آسانی نیست! در کمتراز هزار کلمه، باید هر آنچه در ذهن و قلب‌تان می‌گذرد، با هیئت پذیرش دانشگاه مقصدتان در میان بگذارید؛ باید آن‌ها را مجاب کنید که کاندیدایی عالی برای یکی از صندلی‌های دانشگاه‌شان هستید.
در این مقاله ابرادین راهنمای قدم‌به‌قدم نوشتن چنین انگیزه‌نامه‌ای را با شما به اشتراک گذاشتیم. توصیه می‌کنیم این مقاله را چندبار با دقت بخوانید. اگر هم پرسشی درباره نوشتن SOP دارید، زیر همین مقاله برایمان کامنت بگذارید تا باهم گفت‌وگو کنیم.
منابع:
https://www.idp.com/middleeast/study-abroad/statement-of-purpose
https://www.applyboard.com/blog/what-is-a-statement-of-purpose-and-why-is-it-important
