بورسیه‌ها بهترین راه‌حل برای نیازهای مالیِ دانشجویان هستند. گرفتن این کمک‌های مالی به‌طور معمول دشوار است، چون بیشترشان بسیار رقابتی هستند، و تعداد محدودی بورسیه باید بین کلی متقاضی تقسیم شود.
انواع بورسیه تحصیلی فراوان است. در این مقاله ابرادین به هفت دسته مختلف اشاره می‌کنیم. البته دو دسته اول، یعنی بورسیه‌های مبتنی بر شایستگی و همین‌طور مبتنی بر نیاز، طرف‌داران بیشتری دارند. دسته‌بندی‌های دیگر هم بیشتر بر اساس نهادهایی هستند که آن‌ها را ارائه می‌دهند، دانشجویانی که هدف قرار می‌دهند، و مهارت‌هایی که درصدد تقویتشان هستند.
بهترین راه برای افزایش شانسِ گرفتن بورسیه، اقدام برای آن دسته از بورسیه‌هایی است که مطابقت بهتر و بیشتری با مشخصات متقاضی دارند. در این میان یک قانون طلایی همیشه ثابت است: همه بورسیه‌ها نتایج تحصیلیِ متقاضیان را در اولویت قرار می‌دهد.
۱. انواع فاند یا بورسیه تحصیلی مبتنی بر شایستگی
بورسیه‌های مبتنی بر شایستگی (merit-based scholarships) معروف‌ترین نوع بورسیه هستند، و بر اساس دستاوردهای افراد در حوزه‌های تحصیلی، هنری، ورزشی یا سایر زمینه‌های این‌چنینی اعطا می‌شوند.
بسیاری از دانشجویان فراتر از اینکه چقدر عملکرد خوبی در دانشگاه دارند، در زمینه‌های خاصی عالی هستند و ظرفیتی را از خودشان نشان می‌دهند که می‌تواند تأثیری بسیار مثبت روی جامعه بگذارد. خیلی از مؤسسه‌های آموزشی برای شناسایی چنین استعدادهایی بورسیه‌های تحصیلی بر اساس دستاوردهای تحقیقاتی، هنری یا ورزشی ارائه می‌دهند.
بنابراین، هدف بورسیه‌های مبتنی بر شایستگی اهمیت‌دادن به تلاشِ دانشجویان، و ایجاد انگیزه برای دیگران در راستای انجام کارهاست. هیئت‌های پذیرش بورسیه‌ها سعی می‌کنند بهترین استعدادها را در میان دانشجویان انتخاب کنند تا محیطی بهتر و رقابتی‌تر برای یادگیری همه ایجاد شود.
بورسیه‌های مبتنی بر شایستگی را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد که در ادامه به تک‌تکشان می‌پردازیم.
الف. بورسیه برای نتایج تحصیلی عالی
این کمک‌های مالی بر اساس عملکرد تحصیلی برترِ دانشجویان به آن‌ها اعطا می‌شوند. از پرتقاضاترین شکل‌های بورسیه هستند، و نقشی اساسی در ارائه منابع به دانشجویانی با عملکرد برتر در جهتِ ادامه فعالیت‌هایشان ایفا می‌کنند.
معیارهای رایج برای واجد شرایط شدن عبارت‌اند از:
- نمره‌های قابل‌قبول طبق معیارهای نهاد بورسیه‌کننده،
- کسب حداقل نمره از آزمون‌های استانداردی مانند اس‌ای‌تی (SAT)، ای‌سی‌تی (ACT)، جی‌آرای (GRE)، و جی‌مت (GMAT)،
- و دستاوردهای خاص علمی و پژوهشی برای بورسیه‌های موضوعی.
توصیه مهم برای اخذ این کمک‌های مالی تمرکز روی نمره‌های دانشگاهی است. اگر می‌خواهید بورسیه مبتنی بر شایستگی بگیرید، نمره‌هایتان را تا جای ممکن بالا نگه دارید.
ب. بورسیه برای دستاوردهای تحقیقاتی
بورسیه‌های تحقیقاتی به دانشجویانی اختصاص داده می‌شوند که توانایی استثنایی در انجام تحقیقات از خود نشان می‌دهند. این توانایی‌ها باید به نوآوری‌ها، یافته‌های جدید، یا مشارکت‌های اثرگذار در حوزه‌های مشخصی منجر شده باشند.
معیارهای رایج برای واجد شرایط شدن عبارت‌اند از:
- داشتن پروژه‌های تحقیقاتی یا مقاله‌های چاپی،
- گواهی شرکت در مسابقه‌های پژوهشی معتبر؛
- و چند توصیه‌نامه از اساتید و متخصصان نام‌دار در حوزه تحقیقاتی متقاضی.
توصیه مهم در این بخش مستندسازیِ همه‌چیز، و حفظ سوابق کامل تحقیقاتی و علمی، از جمله یافته‌ها، روش‌شناختی‌ها در مسیر پژوهش و نتایج به‌دست‌آمده است.
ج. بورسیه برای دستاوردهای هنری
این بورسیه‌ها برای دانشجویانی است که استعدادی استثنایی در زمینه‌های هنری، اعم از هنرهای تجسمی، موسیقی، تئاتر یا سایر رشته‌های هنزی از خود نشان داده‌اند.
معیارهای رایج برای واجد شرایط شدن عبارت‌اند از:
کتابچه اصطلاحات اپلای 📖
راهنمایی برای شروع مسیر اپلای شما که به صورت رایگان از طریق دکمه زیر قابل دسترس است.👇
کتابچه اپلای ابرادین- پورتفولیویی از نمونه‌ي کارها و آثاری که دارید؛
- گواهی حضور در نمایشگاه‌ها، مسابقه‌ها یا اجراها؛
- و توصیه‌نامه‌هایی از اساتید یا متخصصان نام‌دار در جامعه هنری.
نمونه‌کارهای هنری برای اخذ این نوع بورسیه تحصیلی بسیار مهم است. پورتفولیو ابزار اصلیِ متقاضی برای نمایش استعدادها و توانایی‌هایش است. مجموعه‌ای که ارائه می‌کنید باید متنوع، باکیفیت و به‌روز باشد.
د. بورسیه برای دستاوردهای ورزشی
این بورسیه‌ها برای دانشجویانی که استعدادهای قابل‌توجهی در زمینه ورزش دارند، به‌ویژه در کشورهایی مانند ایالات متحده و استرالیا، یعنی کشورهایی که ورزش‌های دانشگاهی را مهم می‌دانند، خیلی پرطرف‌دار هستند.
معیارهای رایج برای واجد شرایط شدن عبارت‌اند از:
- عملکرد فوق‌العاده در یک ورزش مشخص،
- شرکت در رویدادهای ورزشی در سطح ملّی یا بین‌المللی،
- و توصیه‌نامه‌هایی از مربی‌ها یا مقامات مسئول در آن ورزش خاص.
مهارت‌ها و دستاوردهای متقاضی باید قابل‌توجه باشند، و هرچه توجه بیشتری از سوی عموم به خود جلب کنند، شانس او برای جلب نظر مثبتِ هیئت اعطای بورسیه افزایش پیدا می‌کند.
۲. انواع بورسیه تحصیلی مبتنی بر نیاز
این نوع بورسیه به دانشجویانی که شایستگی علمی دارند، اما از درآمد کمی برخوردارند کمک می‌کند تا در ادامه تحصیل و پژوهش‌هایشان با موفقیت عمل کنند. اثبات درآمد اندکِ دانشجو یا خانواده‌اش که از او حمایت مالی می‌کنند، شرط لازم برای اخذ این فاند یا بورسیه تحصیلی است.
بورسیه‌های مبتنی بر نیاز با هدف حمایت از دانشجویان محروم از منظر اقتصادی، و کمک به شکستن چرخه فقر، به دریافت‌کنندگان فرصتی برای بهبود نه‌فقط زندگی خودشان، بلکه کمک به بهبود شرایط جامعه می‌دهد.
معیارهای رایج برای واجد شرایط شدن عبارت‌اند از:
- اثبات درآمد اندک به‌عنوان شرط لازم،
- و اثبات یکی از معیارهای دسته‌بندی‌های مبتنی بر شایستگی.
در انگیزه‌نامه‌ای که برای اخذ این بورسیه تحصیلی می‌نویسید، حتما روی تأثیرهای مثبتی تمرکز کنید که تحصیل و تحقیقات شما روی جامعه خواهند داشت.
۳. بورسیه برای دانشجویان بین‌المللی
هر روزه تعداد بیشتری دانشجو برای تحصیل در خارج از کشورشان اقدام می‌کنند. بسیاری از نهادهای بورسیه‌کننده هم با توجه به ارزش این تبادل‌های علمی، کمک‌های قابل‌توجهی برای این دسته از دانشجویان در نظر می‌گیرند.
دولت‌ها و دانشگاه‌ها با اعطای این فاند یا بورسیه تحصیلی علاوه‌بر جذب استعدادهای جهانی و تقویت روابط بین‌المللی، پردیسی علمی ایجاد می‌کنند که تنوع فرهنگی، نظری و تجربی فوق‌العاده‌ای دارد، و همین امر به تقویت علمی دانشجویان منجر می‌شود.
معیارهای رایج برای واجد شرایط شدن عبارت‌اند از:
- دانشجوی بین‌المللی بودن شرط لازم برای اخذ این بورسیه است.
- تسلط به زبان دانشگاه مقصد، با کسب نمره از آزمون‌های معتبری مانند آیلتس، تافل یا غیره.
- توصیه‌نامه‌هایی از اساتید و متخصصانی که متقاضی و توانایی‌های علمی و پژوهشیِ او را تأیید می‌کنند.
نکته مهم اینکه همه الزامات بورسیه تحصیلی را بررسی کنید، نه‌فقط جنبه بین‌المللی بودنش را. برای بورسیه‌هایی درخواست بدهید که مناسب شرایط علمی، فرهنگی و خانوادگی شما هستند.
۴. فاند یا بورسیه تحصیلی برای گروههای اقلیت
بورسیه‌های تحصیلی که گروههای اقلیت یا کمبرخوردار یا آن‌هایی را شامل می‌شوند که از توجه کمتری در جامعه برخوردارند هم جزو انواع بورسیه تحصیلی هستند. این کمک‌های مالی در واقع ابزار تغییری هستند که افراد حاشیه‌ای و کمبرخوردار را توانمند می‌کنند و به آن‌ها امکان می‌دهند تا کلیشه‌ها را به چالش بکشند.
اقلیتهای قومی و نژادی، زنان (یعنی آن‌هایی که در زمینه‌هایی مانند رشته‌های فنی و مهندسی به‌طور سنتی حضور کم‌رنگ‌تری دارند)، دانشجویان دارای معلولیت و غیره جزو این دسته به حساب می‌آیند.
معیارهای رایج برای واجد شرایط شدن عبارت‌اند از:
- اثبات تعلق به جامعه، قومیت، جنسیت یا گروهی خاص که کمتر مورد توجه است؛
- اثبات نیاز مالیِ متقاضی با توجه به اینکه جزوی از گروه مذکور است؛
- مقاله‌ها و فعالیت‌های متقاضی در زمینه تجربه‌های شخصی‌اش از برخوردها با گروه مذکور.
برای اخذ این بورسیه تحصیلی هم انگیزه‌نامه حرف اول را می‌زند! باید برای هیئت پذیرش توضیح بدهید که تعلق شما به گروهی اقلیت چه تأثیری روی شخصیت‌تان گذاشته و چقدر انگیزه برای ادامه تحصیل به شما می‌دهد.
۵. انواع بورسیه تحصیلی با تمرکز ویژه
چهار دسته‌ای که بالا توضیح دادیم، انواع بورسیه تحصیلی اصلی و رایج‌ترینِ آن‌ها هستند. اما بورسیه‌ها را می‌توان براساس ویژگی‌های مشخص‌تری هم دسته‌بندی کرد. نکته قابل‌توجه اینکه هیئت‌های پذیرش بورسیه دسته‌بندی‌های زیر را با دسته‌بندی‌های بالا، مانند شایستگی‌ها یا نیازهای متقاضی، درهم می‌آمیزند تا تصمیم‌های بهتری بگیرند.
- بورسیه‌های مربوطه به مناطق خاص جغرافیایی: این بورسیه‌ها برای دانشجویانی از مناطق مشخص هستند. یعنی نهادهای تصمیم‌گیرنده مناطق خاصی را، مانند یک شهر یا کشور یا… مشخص می‌کنند، و صرفا متقاضیانی را می‌پذیرند که از آن مناطق تقاضا بدهند.
- بورسیه‌های مربوط به زمینه‌های خاص تحصیلی: این کمک‌های مالی به دانشجویانی اختصاص دارند که در حوزه‌های تحصیلی و تحقیقی مشخصی مشغول هستند. کشورها برای رفعِ کمبود به متخصصان در بعضی زمینه‌ها سراغ اعطای چنین مواردی از فاند یا بورسیه تحصیلی می‌روند.
۶. بورسیه‌های تحصیلی بر اساس نهادهای اعطاکننده
بورسیه‌ها را از منظر اینکه چه نهادی اعطا می‌کند هم می‌توان دسته‌بندی کرد. در ادامه این مقاله ابرادین نگاهی به رایج‌ترین فاندهای این دسته می‌اندازیم، اما به‌طور کلی بیشترین تعداد کمک‌های مالی را دولت‌ها و دانشگاه‌ها ارائه می‌کنند.
- بورسیه‌هایی که دانشگاه‌ها می‌دهند: مؤسسه‌های آموزشی به‌طور معمول بر اساس برتری علمی، سطح تحصیلی، و محدودیت سنی متقاضی‌ها بورسیه می‌دهند.
- بورسیه‌هایی که دولت‌ها می‌دهند: دولت‌های کشورهای مختلف هم به‌طور معمول بر اساس ملیت متقاضی‌ها بورسیه‌های معاف از شهریه می‌دهند. بیشتر این موارد فاند یا بورسیه تحصیلی سه، شش یا نه‌ماهه هستند.
گاهی اوقات افراد و نهادهای زیر هم انواع بورسیه تحصیلی اعطا می‌کنند:
- سازمان‌های غیردولتی (NGOها) و غیرانتفاعی،
- انجمن‌های حرفه‌ای و تجاری،
- شرکت‌ها و کسب‌وکارها،
- گروههای اجتماعی، مدنی، فرهنگی، ورزشی و مذهبی.
- سازمان‌های نظامی،
- اتحادیه‌های کارگری،
- و شخصیت‌های حقیقی.
۷. انواع بورسیه تحصیلی بر اساس میزان بودجه
همه بورسیه‌هایی که تابه‌حال درباره‌شان گفتیم، صرف‌نظر از اینکه چه کسی آن‌ها را اعطا می‌کند، هزینه‌های تحصیل و سایر هزینه‌های اقامت و زندگیِ دانشجو را به‌طور جزئی یا کامل پوشش می‌دهند. این‌ها انواع بورسیه تحصیلی از این منظر هستند:
- بورسیه‌های تحصیلی کامل: این بورسیه‌ها کل شهریه را برای مدت یک دوره آموزشی پوشش می‌دهند.
- بورسیه‌های جزئی: فقط بخشی از شهریه دانشگاه را پرداخت می‌کنند. این مبلغ ممکن است ثابت یا درصدی از کل هزینه باشد.
- بورسیه‌های قابل‌تمدید: این بورسیه‌ها به‌صورت سالیانه اعطا می‌شوند. البته مشروط بر اینکه دانشجو استانداردهای لازم را داشته باشد.
- کمک‌هزینه یک‌باره: این کمک مالی به‌صورت یک‌باره برای یک سال یا کل دوره تحصیلی اعطا می‌شود.
جمع‌بندی
بورسیه‌ها در واقع ارزش‌های یک جامعه، روندهای جهانی و اولویت‌های دانشگاهی را نشان می‌دهند. اگر دنبال بهترین فرصت برای اخذ بورسیه هستید، باید در مسیری قدم بردارید که با تجربه‌ها، آرزوها و نقاط قوت‌تان هم‌سو باشد. نکته کلیدی تحقیق فراوان و درک مناسب از نقطه تلاقی تجربه‌های قبلی با فرصت‌های پیشِ روست.
در نهایت اینکه اگر جدی هستید، توصیه می‌کنیم از خدمات پذیرش ابرادین استفاده کنید. ابرادین با ارائه پکیج‌های پذیرش و همین‌طور مشاوره پذیرش، با همه کارشناس‌ها و مشاورهای مجربش در زمینه انواع بورسیه تحصیلی آماده است تا شما را در مسیر رسیدن به رویاهایتان همراهی کند. به ما اعتماد کنید!
منابع:
سوالات متداول
این نوع بورسیه بر اساس دستاوردهای تحصیلی، هنری یا ورزشی به دانشجویان اعطا می‌شود.
این بورسیه به دانشجویانی که درآمد کافی ندارند ولی شایستگی علمی دارند، تعلق میگیرد.
این بورسیه به دانشجویانی که قصد تحصیل در خارج از کشور خود را دارند، اعطا می‌شود.
این بورسیه به گروههای کمبرخوردار یا اقلیتهای نژادی، مذهبی و غیره تعلق میگیرد.
