بورسیه مونبوکاگاکوشو چیست و به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
وزارت آموزش‌وپرورش، فرهنگ، تربيت‌بدنی، علوم و تکنولوژی ژاپن (Ministry of Education, Culture, Sports, Science and Technology) یا به‌اختصار MEXT که به زبان ژاپنی Monbukagakusho (مونبوکاگاکوشو) گفته می‌شود، از سال ۱۹۵۴ دانشجویان بین‌المللیِ علاقه‌مند به تحصیل در ژاپن را تحت‌پوشش حمایت‌های مالی قرار می‌دهد.
این کمک‌مالی که به نام‌های بورسیه مونبوکاگاکوشو یا بورسیه دولتی ژاپن یا MEXT معروف است، به دانشجویان دوره‌های کارشناسی، دانشجویان پژوهشگر (یعنی مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری)، دانشجویان دوره‌های تربیت معلم، دانشجویان دوره‌های مطالعات ژاپن، دانشجویان کالج‌های فناوری، دانشجویان دوره‌های آموزش تخصصی، و دانشجویان برنامه رهبران جوان (YLP) تعلق می‌گیرد.
یکی از تفاوت‌های این بورسیه با سایر بورسیه‌های کشور ژاپن و دیگر کشورها در این است که درخواست بورسیه مونبوکاگاکوشو را در کنار دانشگاه‌های ژاپنی، می‌توان در سفارتخانه‌ها یا سرکنسولگری‌های ژاپن در خارج از این کشور هم ثبت کرد.
این بورسیه به آن دسته از دانشجویان بین‌المللی اعطا می‌شود که سوابق علمی و شخصیتی بسیار خوبی دارند، ولی با مشکلات مالی روبه‌رو هستند. این برنامه هدفش را کاهش نگرانی‌های مالیِ دانشجویان هنگام حضور در خاک ژاپن و تحصیل در دانشگاه‌های این کشور، و ترویج علم و بهبود سطح یادگیری بیان می‌کند.
کسانی که موفق به اخذ این بورسیه دولتی می‌شوند، می‌توانند طی دوره بورسیه در اقامتگاه‌های مسکونی دانشگاه اوزاکا یا دانشگاه مطالعات خارجی توکیو اقامت کنند. اگر متقاضی بخواهد در منزلی شخصی اقامت کند، هزینه‌ها برعهده خودش خواهد بود.
انواع بورسیه دولتی ژاپن چه هستند؟
بورسیه دولتی ژاپن یا بورسیه مونبوکاگاکوشو هفت نوع مختلف دارد که در جدول پایین تک‌تکشان را مرور می‌کنیم. کسانی که مایل به تحصیل در این کشور هستند، باید به یکی از دو روش توصیه سفارتخانه یا توصیه دانشگاه اقدام کنند که این روش را برای هر دوره در جدول آورده‌ایم.
| مقطع یا دوره تحصیلی | توصیه سفارتخانه یا دانشگاه | مقدار بورسیه | مدت بورسیه |
| دانشجویان مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری | هر دو | معاف از شهریه، ۱۴۳هزار تا ۱۴۵هزار ین ماهیانه، هزینه سفر | ۲ساله با ۶ ماه دوره آمادگی |
| دانشجویان دوره‌های تربیت معلم | فقط توصیه سفارتخانه | معاف از شهریه، ۱۱۷هزار ین ماهیانه، هزینه سفر | ۱٫۵ساله با ۶ ماه دوره آمادگی |
| دانشجویان مقطع کارشناسی | هر دو | معاف از شهریه، ۱۱۷هزار ین ماهیانه، هزینه سفر | ۵ساله با یک سال دوره آمادگی |
| دانشجویان دوره‌های مطالعات ژاپن | هر دو | معاف از شهریه، ۱۱۷هزار ین ماهیانه، هزینه سفر | یک‌ساله |
| دانشجویان کالج‌های فناوری | هر دو | معاف از شهریه، ۱۱۷هزار ین ماهیانه، هزینه سفر | ۴ساله با یک سال دوره آمادگی |
| دانشجویان دوره‌های آموزش تخصصی | فقط سفارتخانه | معاف از شهریه، ۱۱۷هزار ین ماهیانه، هزینه سفر | ۳ساله با یک سال دوره آمادگی |
| دانشجویان برنامه رهبران جوان | هیچ‌کدام | معاف از شهریه، ۲۴۲هزار ین ماهیانه، هزینه سفر | ۱ساله |
همان‌طور که در جدول بالا می‌بینید، بورسیه دولتی ژاپن به‌صورت فول‌فاند است، یعنی هزینه شهریه، سفر متقاضی به کشورش و همین‌طور هزینه‌های ماهیانه اقامتش در ژاپن را به‌طور کامل پوشش می‌دهد.
نکته دیگر درباره همراهی اعضای خانواده است. دریافت‌کننده این بورسیه نمی‌تواند خانواده‌اش را همراه ببرد، اما بعد از ورود به خاک ژاپن و اتمام امور مربوط به اقامت خودش، می‌تواند با مراجعه به اداره مهاجرت این کشور، برای اعضای درجه‌یک خانواده‌اش کارت صلاحیت درخواست کند.
برای دونستن درمورد بورسیه تحصیلی آمریکا مقاله زیر رو بخونین:۲۶ بورسیه تحصیلی آمریکا برای دانشجویان بین‌المللی در سال ۲۰۲۴
شرایط اخذ بورسیه مونبوکاگاکوشو چه هستند؟
جدول این قسمت از مقاله ابرادین درباره شرایطی است که متقاضیان را واجد شرایط بورسیه دولتی ژاپن می‌کند. شرایط اخذ این کمک‌مالی را به تفکیکِ هر یک از هفت نوع بورسیه مذکور مرور می‌کنیم:
| مقطع یا دوره تحصیلی | شرایط اخذ بورسیه مونبوکاگاکوشو |
| دانشجویان مقطع دکتری | باید کمتر از ۳۵ سال سن داشته، و فارغ‌التحصیل دانشگاه باشید. یا اینکه ۱۶ سال سابقه تحصیل مداوم داشته باشید. |
| دانشجویان دوره‌های تربیت معلم | باید کمتر از ۳۵ سال سن داشته، و فارغ‌التحصیل دوره تربیت معلم باشید. در ضمن باید حدااقل پنج سال سابقه معلمی در یکی از مقاطع ابتدایی یا متوسطه در ایران داشته باشید. نکته قابل‌توجه اینکه معلمان در حال خدمت مشمول این بورسیه نمی‌شوند. |
| دانشجویان مقطع کارشناسی | باید بین ۱۷ تا ۲۵ سال سن داشته باشید، و دوره ۱۲ساله تحصیل در مدرسه را گذرانده باشید. |
| دانشجویان دوره‌های مطالعات ژاپن | باید بین ۱۸ تا ۳۰ سال سن داشته باشید. پیش از آنکه به ژاپن بروید باید در کالج یا دانشگاهی خارج از این کشور، در رشته‌های مرتبط با زبان یا فرهنگ ژاپنی مشغول تحصیل باشید، و وقتی تحصیلتان در ژاپن به اتمام می‌رسد، و به کشور خودتان بازمی‌گردید، باید همچنان در آن کالج یا دانشگاه کشورتان مشغول به تحصیل باشید. |
| دانشجویان کالج‌های فناوری | باید بین ۱۷ تا ۲۵ سال سن داشته، و فارغ‌التحصیل دوره دبیرستان (حداقل ۱۲ سال از ابتدای دبستان) باشید. |
| دانشجویان دوره‌های آموزش تخصصی | باید بین ۱۷ تا ۲۵ سال سن داشته، و فارغ‌التحصیل دوره دبیرستان (حداقل ۱۲ سال از ابتدای دبستان) باشید. |
| دانشجویان برنامه رهبران جوان | باید زیر ۴۰ سال سن داشته، و فارغ‌التحصیل دانشگاه باشید، با تجربه کار عملی به‌عنوان مدیر دولتی در یکی از کشورهای آسیایی یا بعضی کشورهای دیگر داشته باشید. |
متقاضیان در همه موارد بالا، به‌جز مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری، باید در آزمون تخصصی ورودی هم شرکت کنند و آن را با موفقیت پشت سر بگذارند. این آزمون ورودی شامل سؤالاتی در زمینه‌های ریاضی، فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی، زبان ژاپنی، و زبان انگلیسی است.
مراحل اپلای بورسیه دولتی ژاپن چه هستند؟
به‌طور کلی دو راه برای درخواست بورسیه دولتی ژاپن وجود دارد، که عبارت‌اند از:
- درخواست از وزارت آموزش‌وپرورش، فرهنگ، تربيت‌بدنی، علوم و تکنولوژی ژاپن (MEXT)،
- به توصیه سفارت این کشور یا سایر نمایندگی‌های دیپلماتیکش در کشورهای دیگر.
اگر سفارتخانه متقاضی را برای دریافت بورسیه مونبوکاگاکوشو توصیه کند، کلیه مدارک و مصاحبه‌های موردنیاز توسط سفارت ژاپن در ایران یا سایر نمایندگی‌های دیپلماتیک این کشور انجام خواهند شد.
روش دوم توصیه دانشگاه است. در این روش، دانشگاه‌های ژاپنی و غیره بر اساس قراردادهای تبادل دانشجو با دانشگاه‌های دیگر کشورها، متقاضیان بورسیه تحصیلی را جذب می‌کنند. البته همه دانشگاه‌های ژاپنی نمی‌توانند داوطلب بورسیه معرفی کنند، و فقط تعدادی از دانشگاه‌های موردتأیید MEXT اجاره چنین کاری دارند.
پس اگر درصددِ درخواست بورسیه تحصیلی از طریق دانشگاه‌های ژاپنی هستید، ابتدا مطمئن شوید دانشگاه موردنظرتان سهمیه بورسیه مونبوکاگاکوشو داشته باشد. شرایط دقیق پذیرش و استانداردهای تحصیلی هم به دانشگاه پذیرنده بستگی دارند.
بعد از بررسیِ وضعیت متقاضیان، دانشگاه ژاپنی آن‌ها را با عنوان دریافت‌کنندگان بالقوه بورسیه به وزارت آموزش‌وپرورش، فرهنگ، تربيت‌بدنی، علوم و تکنولوژی ژاپن معرفی می‌کنند. این افراد در صورت پذیرش، به‌طور معمول در ماه‌های سپتامبر یا اکتبر، و در بعضی موارد اواخر مارس یا اوایل آوریل وارد ژاپن می‌شوند.
جالب است بدانید سفارت ژاپن در ایران هر ساله طی ماه‌های آوریل و می جلسه‌های توجیهی بورسیه مونبوکاگاکوشو برای متقاضیان تحصیل در ژاپن برگزار می‌کند. در این جلسه‌ها، ابتدا یکی از اساتیدی که تجربه تحصیل در این کشور را داشته‌اند، درباره جذابیت‌های تحصیل در ژاپن توضیح می‌دهند.
سپس یکی از کارمندان سفارتخانه درباره شرایط و مراحل اقدام برای اخذ بورسیه مذکور و نکته‌های مهمی صحبت می‌کند که متقاضیان باید در این مسیر رعایت کنند تا درخواستشان پذیرفته شود. در انتهای هر جلسه هم بخش پرسش‌وپاسخ برای شرکت‌کننده‌ها برقرار می‌شود، و آن‌ها می‌توانند همه سؤالاتشان را از کارمندان سفارتخانه و همین‌طور اساتید حاضر بپرسند.
اگر تمایل دارید در یکی از این جلسه‌ها شرکت کنید، به صفحه ویژه آن در وب‌سایت سفارت ژاپن در ایران مراجعه کنید. این جلسه‌ها به‌صورت حضوری در سفارت ژاپن واقع در زعفرانیه تهران، و همین‌طور به‌صورت آنلاین از طریق اپلیکیشن مایکروسافت تیمز (Microsoft Teams) برگزار می‌شوند.
برای کسب اطلاعات درمورد بورسیه تحصیلی کانادا مقاله زیر رو مطالعه کنید:راهنمای کامل دریافت بورسیه تحصیلی کانادا برای دانشجوهای ایرانی
جمع‌بندی
در این مقاله ابرادین سراغ بورسیه مونبوکاگاکوشو رفتیم، و انواع این بورسیه، شرایط و مراحل اخذ آن را مرور کردیم. اگر سؤالی درباره این بورسیه یا سایر بورسیه‌ها برای تحصیل در شرق آسیا دارید، می‌توانید زیر همین مقاله برای کارشناس‌های ابرادین پیام بگذارید. در نهایت توصیه می‌کنیم همیشه آخرین تغییرات و به‌روزرسانی‌های بورسیه تحصیلی مونبوکاگاکوشو را از وب‌سایت سفارت ژاپن در ایران پیگیری کنید.
منابع:
https://www.studyinjapan.go.jp/en/planning/scholarships/about-scholarships
https://www.studyinjapan.go.jp/en/planning/scholarships/mext-scholarships
https://www.jasso.go.jp/en/ryugaku/scholarship_j/shoreihi/yoyaku_tonichimae.html
برای دانلود PDF مقاله لطفا ایمیل خود را وارد نمایید.
کتابچه اصطلاحات اپلای 📖
راهنمایی برای شروع مسیر اپلای شما که به صورت رایگان از طریق دکمه زیر قابل دسترس است.👇
کتابچه اپلای ابرادین
6 دیدگاه دربارهٔ «بورسیه مونبوکاگاکوشو | راهنمای کامل بورسیه دولتی ژاپن ۲۰۲۴»
درود بر شما، من مدرک کارشناسی خودم را از دانشگاه روزانه گرفتم ولی آزادش نکردم و معافیت تحصیلی دارم. می‌خواستم بپرسم علارغم آزاد نکردن مدرکم آیا می‌توانم برای بورسیه MEXT اقدام کنم و اگر میتونم، چه مدرک جایگزینی از دانشگاهم باید دریافت کنم و ارائه بدهم؟
سلام
در وهله اول میشه اما بعدش اصل مدرک رو میخوان ازتون
سلام . وقتتون بخیر. برای مدارک نوشته خود سایت سبارت که برای ما که ترم اخر کارشناسی هستیم موقت هم اوکیه و خوب ریزنمرات رسمی رو میشه از دانشگاه گرفت. اما یه مدرکم میخواد که نوشته دانشجو فارغ التحصیل قراره بشه. این نمیدونم چیه؟ از دانشماه خودم که ازاده پرسیدم گفتن همون ریز نمرات بالاش نوشته اشتغال به تحصیل
از رییس دانشکدتون بخواید یان مدرک رو براتون بنویسه که با توجه به وضعیت تحصیلی تا تاریخ مشخص فارغ التحصیل خواهید شد
سلام ببخشید با توجه به این که سئوالات آزمون ورودی از درس هایی مثل فیزیک و شمی و … هستن، کسایی که دیپلم رشته انسانی دارن چطور در این آزمون ها شرکت میکنن؟ چون قطعا نمیتونن به این سئوالات پاسخ بدن. ممنون
سلام وقت بخیر بله درسته باید امادگی پیدا کنید